1. Dấu hiệu nhận biết động cơ ô tô quá nhiệt
Khi ô tô di chuyển, nhiệt độ trong khoang máy sẽ tăng đến mức độ cho phép để đảm bảo xe vận hành trơn tru, hiệu quả. Cùng lúc đó, hệ thống làm mát được kích hoạt nhằm ổn định mức nhiệt, đảm bảo động cơ không bị quá nóng.
Tuy nhiên, nếu nhiệt độ động cơ tăng cao vượt ngưỡng cho phép sẽ khiến xe ô tô bị nóng máy. Dấu hiệu dễ nhận thấy nhất khi xảy ra tình trạng này gồm có:
Có hơi nước hoặc khói bốc lên từ khoang động cơ: người điều khiển phương tiện khi thấy tình trạng có hơi nước hoặc khói bốc lên từ phần mui xe thì rất có thể nhiệt độ khoang máy quá cao hoặc dầu rò rỉ cháy trong động cơ. Do đó, người lái nên dừng xe hoặc đưa ô tô tới xưởng sửa chữa gần nhất để được kiểm tra và xử lý.
Đồng hồ đo nhiệt độ chỉ mức đỏ: đồng hồ báo nhiệt là một thiết bị chuyên dùng để đo nhiệt độ trung bình của hệ thống động cơ. Vai trò của nó là cảnh báo nhiệt độ động cơ khi xe đang vận hành, bởi vậy khi đồng hồ chỉ mức đỏ thì đây là dấu hiệu cho thấy nhiệt độ khoang máy quá cao.
Đèn cảnh báo nhiệt độ bật sáng: trên bảng điều khiển hiển thị rất nhiều thông tin quan trọng về động cơ mà người lái cần chú ý. Với những mẫu ô tô hiện đại, nếu xe bắt đầu nóng vượt mức nhiệt cho phép thì đèn cảnh báo sẽ bật sáng, nhằm thông báo cho người điều khiển về tình trạng hiện tại của xe.
2. Nguyên nhân chủ yếu khiến động cơ ô tô quá nhiệt
Các nguyên nhân phổ biến dẫn đến tình trạng động cơ xe quá nhiệt khi vận hành như két nước bẩn, điều chỉnh các chi tiết trong động cơ sai kỹ thuật, thiếu dầu… Xác định đúng nguyên nhân sẽ giúp người dùng đưa ra phương án sửa động cơ ô tô khi quá nhiệt hiệu quả.
Can thiệp đến động cơ sai kỹ thuật: đối với động cơ chạy bằng xăng thì thời điểm đánh lửa và tỷ lệ hỗn hợp khí nén sẽ ảnh hưởng tới công suất của xe. Do đó, việc điều chỉnh tỷ lệ này sẽ tác động khá nhiều đến hoạt động động cơ, chỉ cần người lái hoặc nhân viên đơn vị sửa chữa chỉnh sai tỷ lệ, sẽ dẫn đến tình trạng quá nhiệt.
Đối với động cơ theo thiết kế của nhà sản xuất, tỷ lệ hỗn hợp chuẩn thường là 1/15, nghĩa là để đốt cháy 1 gam xăng cần tới 15 gam không khí. Trong trường hợp tỷ lệ này thay đổi sẽ khiến cho kỹ thuật chuẩn của động cơ bị ảnh hưởng. Chính vì thế, khi điều chỉnh thời điểm lửa và tỷ lệ hỗn hợp khí cần tuân theo đúng yêu cầu kỹ thuật để tránh xảy ra tình trạng tắc vòi phun, bộ cảm biến/đầu nối ống xăng bị hở, hỏng bộ điều áp… dẫn tới lượng xăng phun không đạt và gây hiện tượng nóng máy.
Đối với xe ô tô sử dụng động cơ dầu diesel, nếu điều chỉnh bơm cao áp không đúng về thời điểm, lưu lượng phun cũng khiến nhiệt độ khoang máy tăng cao khi di chuyển. Dấu hiệu dễ thấy nhất là có khói đen bốc lên từ động cơ.
Két nước bẩn: cấu tạo két nước làm mát gồm các đường ống nhỏ hẹp, sắp xếp xen kẽ với lá nhôm, thiết kế này giúp nước làm mát có thể tản nhiệt nhanh chóng. Tuy nhiên, nhược điểm là khu vực này thường nhanh bám bẩn và khó làm sạch theo cách thông thường. Chính vì thế khi xe ít được đưa đi vệ sinh định thì thì két nước sẽ có cặn bẩn, làm giảm hiệu quả quá trình làm mát động cơ và khiến xe ô tô bị quá nhiệt, nóng máy.
Thiếu dầu động cơ: dầu nhớt có nhiệm vụ bôi trơn các chi tiết bên trong động cơ, lọc các chất bụi bẩn, mạt kim loại. Qua đó giảm thiểu lực ma sát giữa xi-lanh và các piston, đồng thời hạn chế bào mòn những chi tiết này trong môi trường nhiệt độ cao.
Nếu dầu nhớt không được thay hoặc kiểm tra thường xuyên trong quá trình sử dụng sẽ dễ bị khô, khiến động cơ xe làm việc nhanh nóng và xảy ra tình trạng quá nhiệt. Do đó, người dùng cần chủ động làm mới, thêm dầu để các bộ phận trong động cơ hoạt động trơn tru.
Ống dẫn nước bị hư: nước làm
mát sẽ được chuyển đến khu vực két nước thông qua hệ thống ống dẫn. Nếu
bộ phận này gặp vấn đề, quá trình làm mát của két nước hoàn toàn mất tác
dụng, dẫn tới động cơ ô tô bị nóng.
Quạt gió hoạt động kém:
quạt gió là bộ phận giúp tản nhiệt, hoạt động cùng với van hằng nhiệt
và két nước để đẩy nhanh quá trình làm mát động cơ… Khi bộ phận này bị
hỏng, động cơ ô tô sẽ dễ bị nóng hơn vì hiệu quả làm mát bị giảm sút. Do
đó, người dùng nên kiểm tra xe định kỳ, đảm bảo quạt gió và các thiết
bị trong hệ thống làm mát động cơ hoạt động tốt.
Van hằng nhiệt gặp vấn đề:
van hằng nhiệt có chức năng điều tiết nước làm mát đi qua két nước,
giúp giảm độ nóng của động cơ. Nếu bộ phận này bị lỗi sẽ khiến cho nước
trong két hoạt động chậm, ảnh hưởng quá trình truyền nhiệt của động cơ.
Do đó, nếu van hằng nhiệt gặp vấn đề trong thời gian dài không được xử
lý sẽ khiến xe gặp phải tình trạng quá nhiệt, động cơ bị nóng quá mức,
thậm chí bốc khói.
3. Những cách xử lý tình huống động cơ ô tô quá nhiệt
Khi nhận thấy khoang máy bị nóng lên bất thường, người lái cần đưa ra cách xử lý động cơ ô tô quá nhiệt kịp thời để tránh những tính huống nghiêm trọng hơn có thể xảy ra. Nhiều trường hợp, khi khoang máy nóng quá mức thì động cơ sẽ ngừng hoạt động, các bộ phận khác như gioăng, phớt… có thể bị hư hỏng nặng, khó có thể sửa chữa hoàn toàn.
Dừng xe lập tức: người lái nên dừng xe ngay sau khi phát hiện động cơ bị quá nhiệt. Trong trường hợp đang di chuyển trên đường cao tốc hoặc đoạn đường có mật độ phương tiện lưu thông nhiều, người lái nên chú ý quan sát và lái xe vào làn dừng khẩn cấp hoặc vệ đường.
Sau khi dừng, người điều khiển xe nên tắt máy và chờ động cơ nguội. Nếu khoang máy quá nóng và có khói, hơi nước bốc lên thì nên mở nắp capô để đẩy nhanh quá trình tản nhiệt. Người lái chỉ nên tiến hành kiểm tra các bộ phận bên trong khi động cơ đã nguội hẳn để đảm bảo an toàn.
Quá trình xử lý động cơ ô tô khi quá nhiệt cần nhanh chóng. Nếu không phát hiện kịp thời có thể gây ra hiện tượng chập, cháy nguy hiểm khi đang di chuyển.
Kiểm tra hệ thống làm mát: khi động cơ xe đang nóng, người lái không nên mở nắp hoặc kiểm tra két nước làm mát để tránh bị bỏng. Trong quá trình kiểm tra, người lái cần chú ý quan sát hệ thống làm mát bị hư hỏng, xác định xe có bị rò rỉ nước làm mát ra ngoài động cơ không. Nếu bị thiếu hoặc hết nước, chủ xe nên khắc phục tạm thời bằng cách đổ thêm nước làm mát, nước khoáng sạch và đưa phương tiện tới xưởng sửa chữa nếu cần thiết.
Tắt điều hòa, bật quạt tản nhiệt và chế độ lò sưởi: thao tác bật chế độ lò sưởi, tắt điều hoà giúp tản bớt một phần nhiệt lượng từ sức nóng của khoang máy để sưởi ấm cho xe, qua đó làm giảm nhiệt động cơ nhanh hơn. Phương pháp này cũng có thể áp dụng nếu ô tô đang lưu thông trên đường bị ùn tắc, không thể dừng lại, tuy nhiên người điều khiển phương tiện cần mở hết cửa sổ để tản nhiệt ra bên ngoài không khí.
Thường xuyên để ý nếu xe từng có dấu hiệu bị nóng bất thường: để tránh động cơ bị quá nhiệt trong quá trình di chuyển, người lái cần chú ý khi tới phương tiện thường xuyên. Theo đó, khi động cơ bắt đầu có dấu hiệu nóng lên, người điều khiển xe nên đi chậm lại với tốc độ ổn định, đồng thời kiểm tra đồng hồ báo nhiệt trên táp lô thường xuyên để biết mức nhiệt của động cơ. Nếu cần thiết thì có thể dừng lại và áp dụng các cách xử lý động cơ ô tô quá nhiệt phía trên.
Tình trạng động cơ ô tô quá nhiệt xảy ra do nhiều yếu tố tác động, việc xác định đúng nguyên nhân giúp người dùng đưa ra giải pháp xử lý phù hợp. Để đảm bảo động cơ và các bộ phận trên xe hoạt động bình thường, chủ sở hữu nên vệ sinh và bảo dưỡng ô tô định kỳ.
: