Hàn Quốc và bài toán nan giải mang tên pin Trung Quốc

Khi cuộc đua xe điện trên toàn cầu bước vào giai đoạn quyết liệt, các hãng xe Hàn Quốc đang ngày càng phụ thuộc vào pin LFP do Trung Quốc sản xuất. Dù có giá thành thấp và hiệu quả kinh tế cao, việc phụ thuộc quá mức vào công nghệ và chuỗi cung ứng của Trung Quốc đang đặt ra những cảnh báo lớn cho ngành công nghiệp ô tô và pin của Hàn Quốc.

Xe Hàn "sống dựa" pin Trung Quốc: Cuộc chơi rủi ro trong kỷ nguyên xe điện

Trong 2 năm qua, các mẫu xe điện như Hyundai Kona Electric, Kia Ray EV và Niro EV đã bắt đầu chuyển sang sử dụng pin LFP - loại pin nổi bật với giá rẻ, độ bền cao và ít rủi ro cháy nổ. Điều đáng chú ý là phần lớn nguồn pin LFP này đến từ các “ông lớn” Trung Quốc như CATL và BYD, những nhà sản xuất hiện đang dẫn đầu thị trường pin toàn cầu.

Theo SNE Research, trong năm 2024, hơn 91.000 xe điện mới đăng ký tại Hàn Quốc - tương đương khoảng 15% tổng lượng xe EV - sử dụng pin CATL, vượt qua thị phần trong nước của một số hãng pin Hàn như Samsung SDI. Không chỉ ở thị trường nội địa, Hyundai cũng đang cân nhắc sử dụng pin Trung Quốc cho nhiều mẫu xe giá rẻ tại Châu Âu và Đông Nam Á nhằm giảm chi phí sản xuất và cạnh tranh về giá.

Trên thị trường toàn cầu, sự trỗi dậy của pin Trung Quốc đang làm lung lay vị thế của các hãng Hàn Quốc. CATL hiện chiếm 37,9% thị phần pin EV thế giới, trong khi LG Energy Solution giảm còn 10,8%, SK On còn 4,4% và Samsung SDI chỉ đạt 3,3%. Trong phân khúc pin LFP - vốn là lựa chọn phổ biến của xe điện giá rẻ - các công ty Hàn Quốc gần như không có sản phẩm thương mại hóa đáng kể.

Sự chậm trễ trong phát triển pin LFP của Hàn Quốc bắt nguồn từ chiến lược tập trung vào dòng pin NCM (nickel - cobalt - manganese), vốn có mật độ năng lượng cao nhưng đắt đỏ hơn. Trong khi đó, các hãng Trung Quốc đã hoàn thiện công nghệ LFP từ sớm và sản xuất với quy mô khổng lồ, giúp họ chiếm lĩnh thị trường xe điện phổ thông toàn cầu.

Không chỉ phụ thuộc vào pin thành phẩm, các hãng pin Hàn Quốc còn đang bị “trói buộc” bởi nguyên liệu từ Trung Quốc. Theo Viện Công nghiệp Kinh tế và Thương mại Hàn Quốc (KIET), hơn 90% graphite, 80% lithium hydroxide và 96% precursor mà các hãng pin Hàn sử dụng đều đến từ Trung Quốc. Dù Hàn Quốc sở hữu công nghệ sản xuất pin tiên tiến, nhưng gần như toàn bộ chuỗi nguyên liệu đầu vào lại nằm ngoài tầm kiểm soát.

Trong bối cảnh căng thẳng địa chính trị và cạnh tranh thương mại gia tăng, việc phụ thuộc vào một quốc gia duy nhất cho chuỗi cung ứng pin là một rủi ro không nhỏ. Bắc Kinh từng áp dụng các biện pháp hạn chế xuất khẩu vật liệu chiến lược, và không loại trừ khả năng làm điều tương tự với nguyên liệu pin trong tương lai.

Trước thực trạng này, các hãng pin Hàn Quốc đã bắt đầu có những động thái điều chỉnh. LG Energy Solution dự kiến sản xuất pin LFP tại Trung Quốc từ năm 2025. Samsung SDI cân nhắc mở nhà máy LFP tại Ulsan, trong khi SK On lên kế hoạch đầu tư 470 tỷ won để sản xuất pin LFP và nghiên cứu pin thể rắn. Tuy nhiên, thời điểm thương mại hóa đại trà vẫn còn vài năm phía trước, trong khi Trung Quốc đã tiến xa hơn 1 thập kỷ.

Không chỉ bị tụt lại phía sau về công nghệ LFP, các hãng xe Hàn Quốc còn đối mặt với thách thức niềm tin người tiêu dùng. Một vụ cháy xe điện Mercedes EQE tại Hàn Quốc vào cuối năm 2024 - nghi ngờ liên quan đến pin Trung Quốc - đã khiến dư luận dấy lên làn sóng lo ngại về an toàn pin ngoại nhập. Chính phủ Hàn Quốc đã yêu cầu các hãng xe công khai nguồn gốc pin và tăng cường kiểm định.

Việc chuyển sang dùng pin Trung Quốc giúp xe điện Hàn Quốc cạnh tranh về giá bán, mở rộng thị phần trong phân khúc bình dân. Tuy nhiên, sự đánh đổi này cũng mang lại cái giá không nhỏ: mất dần vị thế công nghệ, giảm kiểm soát chuỗi cung ứng, và lệ thuộc vào một nguồn cung duy nhất trong bối cảnh toàn cầu hóa đang bị phân mảnh.

Để thoát khỏi thế bị động, Hàn Quốc cần đẩy nhanh chiến lược đa dạng hóa chuỗi cung ứng nguyên liệu, đầu tư vào khai thác lithium tại Úc và Nam Mỹ, đồng thời tăng tốc nghiên cứu pin thể rắn, LMFP và các thế hệ pin mới. Nếu không, “nút cổ chai” Trung Quốc sẽ tiếp tục siết chặt tương lai ngành công nghiệp pin và xe điện xứ sở kim chi.

Chia sẻ bài đăng
Văn Hóa Xe